Filia Łomianki
ul. Warszawska 107
05-092 Łomianki

tel. +48 (22) 245 46 47
tel. +48 508 119 358
e-mail: adwokaci@bwkancelaria.pl

Orzecznictwo

Przeczytaj o ważnych rozstrzygnięciach

wtorek, 16 July 2013 08:38

Niedozwolone klauzule w umowach ubezpieczenia dot. opłat likwidacyjnych

Wysokie opłaty likwidacyjne pobierane przez ubezpieczycieli za przedterminowe zlikwidowanie polisy było analizowane przez SOKiK już kilkukrotnie.

Wyroki ww. sądu skutkowały wpisem takich klauzul do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonych przez Prezesa UOKiK-u (np. klauzula o numerze wpisu: 4633, 4632, 3834, rejestr dostępny na stronie: http://www.uokik.gov.pl/rejestr_klauzul_niedozwolonych2.php).

Bardzo ciekawa argumentacja dot. powyższego zagadnienia została przedstawiona przez Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 6.09.2012 sygn. akt: VI ACa 458/12 oddalającym apelację ubezpieczyciela od niekorzystnego dla niego wyroku SOKiK-u.

W przedmiotowej sprawie opłaty likwidacyjne wynosiły: 100% w pierwszych dwóch latach polisowych, 70% - w trzecim, 60% - w czwartym, 50% - w piątym, 40% - w szóstym, 30% - w siódmym, 20% - w ósmym, 10% - w dziewiątym i 5% - w dziesiątym.

Sądy obydwu instancji uznały postanowienie dot. ww. opłat za niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 3851 par. 1 k.c., podnosząc, że:

  • wzorzec umowny stosowany przez ubezpieczyciela nie wskazuje, jakie świadczenia objęte zostały pobieranymi opłatami likwidacyjnymi. Narusza to bez wątpienia obowiązek rzetelnego i kompletnego informowania konsumentów o istotnych okolicznościach dotyczących jego praw i obowiązków w zakresie łączącego stosunku prawnego
  • postanowienie umowne przewidujące obowiązek spełnienia przez konsumenta na rzecz oferenta świadczenia, bez określenia jego charakteru lub ewentualnego świadczenia wzajemnego jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interes konsumentów
  • klauzula rażąco narusza interes ekonomiczny konsumenta, który zostaje obciążony opłatą nie mającą odzwierciedlenia w przepisach prawa. Dochodzi zatem jednocześnie do ukształtowania obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i wykorzystania jego słabej pozycji w stosunku umownym
  • nie są przekonujące twierdzenia pozwanego, iż opłata ta przeznaczona jest na pokrycie kosztów związanych z zawarciem, obsługą i rozwiązaniem umowy, w tym bardzo wysokimi kosztami działalności ubezpieczeniowej pozwanego /osobowymi, funkcjonowania oddziałów, promocji, marketingu, reklamy, zarządzania, korespondencji, umarzania jednostek etc./ skoro jest ona określana jako odpowiednia część, / procent/ całości zgromadzonych środków na rachunku podstawowym
  • zasady odpowiedzialności konsumenta za wcześniejsze rozwiązanie umowy muszą pozostawać w związku z rzeczywistymi kosztami i ryzykiem ponoszonym przez przedsiębiorcę. Również wynagrodzenie pozwanego winno pozostawać w proporcji do zapewnianych przez niego świadczeń w zakresie pomnażania deponowanego kapitału