Filia Łomianki
ul. Warszawska 107
05-092 Łomianki

tel. +48 (22) 245 46 47
tel. +48 508 119 358
e-mail: adwokaci@bwkancelaria.pl

Prawo

Prezentujemy fachowe artykuły tematyczne

poniedziałek, 22 March 2021 21:53

Przedawnienie roszczeń frankowiczów o zapłatę

W sprawach frankowych wszczynanych przez kredytobiorców-konsumentów obok roszczenia o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej, powodowie występują często o zwrot zapłaconych rat kredytu.

Z uwagi na fakt, iż kredyty te niekiedy były zawierane wiele lat temu, a zatem również raty kredytu były spłacane nieraz od kilkunastu lat, istotne znaczenie w tego rodzaju sprawach mają kwestie związane z przedawnieniem tychże roszczeń.

Roszczenie o zwrot zapłaconych rat kredytu jest roszczeniem majątkowym i jako takie podlega przedawnieniu zgodnie z art. 117 § 1 KC.

Aktualnie tego rodzaju roszczenia w przypadku kredytobiorców – konsumentów przedawniają się z upływem 6 lat (w niektórych zaś przypadkach nadal obowiązuje termin 10 letni).

Dla oceny czy dane roszczenie uległo przedawnieniu kluczowym jest ustalenie momentu, od którego zaczyna biec termin przedawnienia. Jeżeli bieg przedawnienia miałby rozpoczynać się dla każdej raty kredytu udzielonego w ramach nieważnej umowy kredytu z chwilą jej zapłaty, to mogłoby się okazać, że roszczenie o zapłatę w części dot. rat zapłaconych dawniej niż  6 lub 10-lat przed wniesieniem pozwu uległoby przedawnieniu, jeżeli wcześniej nie doszło do przerwania biegu przedawnienia.

Koncepcja, w której bieg przedawnienia rozpoczynałby się w dacie zapłaty danej raty kredytu, niezależnie od tego czy już w tej dacie kredytobiorca-konsument miał wiedzę o tym, że umowa kredytu jest nieważna czy też takiej wiedzy nie miał, jest najmniej korzystna dla takiego kredytobiorcy.

Inna koncepcja analizowana przez TSUE w wyroku z 9 lipca 2020 r., C-698/18, zakładała rozpoczęcie biegu przedawnienia od dnia pełnego wykonania umowy. W ww. wyroku TSUE sprzeciwił się takiej wykładni prawa krajowego w zakresie przedawnienia roszczeń majątkowych kredytobiorców – konsumentów, w myśl której przedawnienie to zaczyna biec od dnia pełnego wykonania umowy, niezależnie od tego cązy w tym dniu konsument powziął wiedzę lub powinien był racjonalnie rzecz biorąc powziąć wiedzę o nieuczciwym charakterze postanowień danej umowy.

Taka wykładnia sprzeciwia się - zdaniem Trybunału -  zasadzie skuteczności, w myśl której krajowy przepis nie może czynić niemożliwy lub nadmiernie utrudnionym stosowanie prawa Unii. Uznanie, iż bieg terminu przedawnienia zacznie biec od momentu pełnego wykonania umowy, nie zapewnia konsumentowi skutecznej ochrony, ponieważ termin przedawnienia mógłby wówczas upłynąć zanim konsument poweźmie wiedzę o nieuczciwym postanowieniu zawartym w tej umowie, co czyniłoby nadmiernie utrudnionym wykonywanie praw przyznanych konsumentom przez dyrektywę 93/13.

Podobne stanowisko zajął TSUE w wyroku z 16 lipca 2020 w sprawach połączonych C-224/19 i 259/19.

A zatem, dla ustalenia momentu rozpoczęcia biegu przedawnienia w danej sprawie decydujące znaczenie powinien mieć moment uzyskania wiedzy przez danego kredytobiorcę o nieuczciwym charakterze postanowień danej umowy (ew. moment, w której wiedzę tę powinien on powziąć)